Qled en oled klinken misschien gelijkaardig, maar zijn ze dat ook echt? Ontdek het in dit artikel waarin we de technologie en het resultaat bekijken!
Het zijn geweldige tijden voor tv-technologie. Smart tv's zijn niet meer bijzonder, 4K UltraHD is een realiteit, 8K-tv's komen steeds vaker voor, HDR is beschikbaar en dankzij streaming hebben we de hele dag door een bijna oneindige hoeveelheid video-inhoud binnen handbereik.
Maar het is ook een verwarrende tijd, waarin nieuwe marketingtermen de overhand krijgen. De vergelijking van twee concurrerende technologieën van de tv-markt – oled en lcd – is een van de voortdurende verwarringen.
Wat zijn het precies, wat zijn de verschillen en welke beeldtechnologie is het meest geschikt voor de huiskamer? Laten we hieronder een kijkje nemen. 🔍
‘Qled’ staat voor quantum-dot light-emitting diode. Eenvoudig gezegd betekent dit dat het om de bekende led-techniek gaat, maar één detail is belangrijk: deze variant benut minuscule nanodeeltjes (quantum dots) om de helderheid en het contrast van de kleuren op het scherm te verhogen.
Sony introduceerde de technologie in 2013, maar kort daarna begon Samsung qled-tv's te verkopen en sloot licentie-overeenkomsten met andere fabrikanten. Dit leidde tot qled-tv's van Sony, Vizio, Hisense en TCL.
Hoewel quantum dots cool klinken, genereren qled-tv's – net als gewone led-tv's – licht met een achtergrondverlichting die bestaat uit honderden (soms duizenden) led-lampjes die achter het gewone lcd-paneel zitten.
Interessant genoeg was het het gebruik van ‘qled’ als marketingterm dat in 2019 de oorlog tussen LG en Samsung begon: in een klacht bij de Koreaanse Fair Trade Commission (FTC) beweerde LG dat Samsung's zogenaamde qled-tv's geen echte qled-tv's waren. Samsung ontkende dit.
Volgens LG gebruiken echte qled-tv's quantum dot-leds die zelfstandig licht uitstralen, in plaats van de laag quantum dots bovenop de led-achtergrondverlichting die Samsung gebruikt.
De FTC steunde Samsung uiteindelijk, maar op één voorwaarde: dat de qled-tv's van de firma in toekomstige reclame duidelijk maken dat ze achtergrondverlichting gebruiken. Het zit hem in de details!
Wat is oled?
Dit staat voor organische licht-emitterende diode. De pixels van het beeldscherm zijn gemaakt van organisch materiaal, en wanneer stroom door dit materiaal loopt, zenden de pixels individueel licht uit.
Het belangrijkste detail is dan ook dat elke pixel afzonderlijk licht uitzendt. Een witte of felgekleurde pixel kan grenzen aan een geheel zwarte (inactieve) of een andere gekleurde pixel zonder dat de ene pixel de andere beïnvloedt.
Dit in tegenstelling tot conventionele lcd-tv's, waar het licht door achtergrondverlichting wordt opgewekt en door een laag pixels gaat. Daardoor zijn oled-beeldschermen heel dun in vergelijking met typische lcd-beeldschermen.
Deze vormgeving heeft verschillende voordelen, maar de grootste is het oneindigezwartniveau. In tegenstelling tot qled en andere led-tv's, waarbij de achtergrondverlichting bij donkere scènes enkel gedimd wordt, schakelen oled-tv's de hele pixel of pixelgroepen uit om iets daadwerkelijk zwart te krijgen.
Als de pixel uit staat, zendt hij geen licht of kleur uit en is hij even donker als wanneer de tv helemaal uit staat.
Slechts één bedrijf vervaardigt momenteel oled-panelen: LG Display. Het verkoopt deze panelen aan andere bedrijven, zoals LG Electronics (een zusterbedrijf), welke er weer high-end tv's van maakt, zoals de LG OLED55CX6LA.
LG verkoopt ook panelen aan bedrijven als Sony, Philips en Panasonic. Als gevolg daarvan zie je ook veel oled-tv's van deze merken. Hoewel de panelen hetzelfde zijn, gebruiken Sony en LG verschillende beeldverwerkingsmethodes. Daarom zijn er verschillen in beeldkwaliteit tussen oled-tv's.
Nu je weet waar deze letters voor staan en wat ze betekenen voor de beeldschermtechnologie, is het tijd om qled- en oled-tv's te vergelijken. Om je te helpen de high-end tv te kiezen die je wensen vervult, vergelijken we enkele onderwerpen.
Qled-tv's hebben ook een belangrijk voordeel als het gaat om helderheid. Hun led-verlichting is bijzonder helder, omdat ze een afzonderlijke achtergrondverlichting gebruiken in plaats van licht te genereren voor elke pixel.
Oleds hebben moeite om dezelfde piekhelderheid te bereiken als het gemiddelde model met achtergrondverlichting. Mensen die geneigd zijn tv te kijken in helder verlichte kamers moeten hiermee rekening houden. Dit is wanneer een qled-tv echt meerwaarde heeft.
In feite kunnen in de huidige qled-tv's de quantum dots zelf nog geen licht uitzenden. In plaats daarvan laten ze licht van de achtergrondverlichting door, net als de vloeibare kristallaag van een typische lcd/led-tv. Dit is iets dat de volgende generatie quantum dots op zich moet nemen.
Helderheid winnaar: qled
Hoewel de totale helderheid van oled-schermen laag is, is het beeldcontrast indrukwekkend.
De kracht van oled ligt in de weergave van diepe zwarttinten. Dit compenseert de lagere helderheid enigszins. Als het beeld zwart is, stralen de pixels geen licht uit. Het resultaat is een heel fijn beeld in zowel donkere als lichte delen.
Bovendien hebben quantum dots een betere kleurweergave dan lcd's, maar oleds winnen duidelijk op het gebied van zwartniveau en contrast.
Contrast winnaar: oled
Oled-schermen verliezen niet aan beeldkwaliteit als ze onder drastische kijkhoeken worden bekeken; Qled-tv's hebben altijd betere kijkhoeken gehad dankzij hun antireflecterende coating, maar oled is nog steeds duidelijk superieur.
Het is dan ook een goede keuze voor filmliefhebbers
Kijkhoek winnaar: oled
De responstijd is de tijd die een pixel nodig heeft om van de ene toestand in de andere over te gaan. Hoe sneller de responstijd, hoe scherper het beeld, vooral bij snelle of sportieve scènes.
Er zijn bepaalde responstijden waarbij het menselijk oog het verschil niet kan zien, maar standaard metingen tonen aan dat oled-tv's veel sneller zijn dan qleds.
De responstijd van qled's ligt tussen 2 en 8 milliseconden, wat aanzienlijk hoger is dan de responstijd van oleds, die ongeveer 0,1 milliseconde bedraagt.
Reactietijd winnaar: oled
Omdat oled-beeldschermen organisch zijn, is de kans groter dat het beeld op het scherm blijft staan, zoals dat vroeger met plasma-tv's het geval was. Dit komt doordat het scherm het beeld 'onthoudt', wat in andere beelden kan worden weerspiegeld.
Dit schijnt echter geen algemeen probleem te zijn bij normaal gebruik van oled-tv's. Regelmatig wisselen van beelden en kanalen kan het risico van inbranden verminderen.
Als je er absoluut zeker van bent dat inbranden niet zal gebeuren, kies je best een qled-tv. De quantum dot-technologie zorgt ervoor dat de kwaliteit van de pixels niet achteruit gaat en het beeld scherp en helder blijft.
Inbranden winnaar: qled
Schermgrootte
Tot voor kort was het niet mogelijk oled-tv's kleiner dan 55 inch (140 cm) te kopen, maar sinds kort zijn er ook 48 inch (122 cm) oled-panelen verkrijgbaar. Ze zijn nu verkrijgbaar in maten tot 88 inch (223,5 cm), maar de prijzen zijn zo hoog dat deze modellen voor de meeste mensen buiten bereik liggen.
De qled-technologie maakt het gemakkelijker en goedkoper om grotere formaten te produceren – net als kleinere maten.
Schermgrootte winnaar: qled
In het moderne kijktijdperk kunnen we urenlang naar tv-schermen staren, met nauwelijks een pauze. Vermoeidheid van de ogen is een aandoening die veroorzaakt wordt door overmatig blauw licht.
Lcd-tv's hebben de neiging meer blauw licht te produceren dan wat dan ook, zelfs in scènes met minder blauw licht.
Te veel ervan kan de ogen irriteren. Dit leidt tot slapeloosheid en een hele reeks gezondheidsproblemen. Dit heeft sommige oled-fabrikanten, zoals LG, ertoe gebracht Ocular Guard-certificering voor hun panelen te eisen.
Het Ocular Guard-keurmerk werd ontwikkeld door het Duitse veiligheidskeuringsinstituut TÜV Rheinland en werd eerder bekend onder de niet zo gelukkige naam ‘Eye Comfort Display’. De Ocular Guard-certificering test verschillende elementen van tv-panelen om te zien of ze schadelijk zijn voor de ogen. 😵
In theorie zouden oled-tv's in het algemeen comfortabeler voor de ogen moeten zijn dan qled en andere lcd-schermen, omdat ze minder blauw licht produceren. Als je veilig wilt kijken zonder van bril te hoeven wisselen, is qled de beste optie.
Oogcomfort winnaar: oled
Oled-tv's zijn nu eenmaal duur om te maken. Ze worden echter steeds betaalbaarder: LG verkoopt aan andere fabrikanten zoals Sony, Panasonic en Philips, zodat de productiehoeveelheden hoog zijn en de concurrentie in de winkels hevig.
Vergelijkbare qled-tv's zijn echter ongeveer even duur (of duurder, afhankelijk van het formaat). Als je aan het rondkijken bent en een goedkope qled-tv ziet, wees je er dan van bewust dat een lagere prijs vaak ten koste gaat van de beeldkwaliteit.
Dit komt door een aantal variabelen in ontwerp, beeldverwerking en constructie. Alleen zeer high-end qled-tv's zijn qua beeldkwaliteit vergelijkbaar met tegenhangers van de oled-categorie.
Prijs winnaar: qled
Next-gen quantum dot-technologie is de perfecte tv-technologie die de helderheid en levendigheid van hedendaagse qleds combineert met de compromisloze zwartprestaties en contrasten van oled. Dit is wat de volgende generatie zelfverlichtende quantum dots kan doen!
Daarom kijkt men hier reikhalzend naar uit. Deze technologie zendt uiteindelijk zijn eigen licht uit. Hierdoor kunnen ze pixel voor pixel worden in- en uitgeschakeld, net als in oled-tv's, terwijl ze theoretisch de voordelen van grotere helderheid en helderheid behouden. 🎇
Maar, helaas, tv's die deze nieuwe kwantumstippen gebruiken zijn nog ver weg. De laatste tijd richt Samsung zich op 8K-qled en een andere toekomstige tv-technologie die MicroLED heet.
MicroLED moet een brug vormen tussen de huidige oled- en qled-technologie en de heldere qleds van de toekomst.
Het zal nog wel even duren voor MicroLED voor de gemiddelde consument beschikbaar is, en zelfuitzendende quantum dots zijn nog ver weg, dus voorlopig ben je als tv-koper gedwongen te kiezen welke combinatie van sterke punten en compromissen het beste bij je past.
Op papier staan hogere helderheid, groter schermformaat en lagere prijs qled bovenaan de lijst. Oleds daarentegen bieden bredere kijkhoeken, diepere zwarttinten en betere gezondheidsvoordelen. De qled is de beste allrounder, maar oleds zijn superieur als het gaat om het regelen van kamerverlichting. 💡
Samengevat presteren zowel oled als qled geweldig in aansluitende omstandigheden, dus je kunt het beste rondkijken voor de beste tvdie je je kunt veroorloven, in plaats van je op één bepaalde technologie te concentreren.
Welke zou jij kiezen, of heb je je keuze al gemaakt? Deel met ons al je ervaringen. 👍
Uit het hartje van Amsterdam helemaal naar Groningen verhuist woont Marilou. Pas later het schrijven gaan oppakken tijdens de studie financiële economie. Nu volop bezig met het maken van content en onderzoek doen naar de beste productgidsen voor beste.xyz!